Öz
Amaç
Karaciğer tümörlerine yönelik ittriyum-90 (90Y) radyoembolizasyon tedavisinin önemi giderek artmaktadır. Bu çalışmanın amacı, teknesyum-99m-makroagregat albümin (Tc-99m-MAA) kullanılarak yapılan tek foton emisyonlu tomografi/bilgisayarlı tomografi (SPECT/BT) sintigrafisinde küçük karaciğer tümörlerinin kısmi hacim etkisinden (PVE) etkilenme düzeylerinin deneysel olarak belirlenmesi ve PVE’nin tümör dozları ile görüntü kalitesi üzerindeki etkisinin araştırılmasıdır.
Yöntem
Bu deneysel çalışmada, çapları 1 cm, 2 cm, 3 cm ve 5 cm olan dört taklit tümör içeren özel tasarlanmış bir karaciğer fantomu kullanıldı. Tümör/karaciğer parankim dokusunu temsil eden hacimler Tc-99m ile 4,86/1 oranında dolduruldu. Fantom, rutin klinik protokollere uygun olarak bir su tankı içinde SPECT/BT ile görüntülendi. Lezyonlardan hacimsel ilgi alanları çizilerek elde edilen sayımlardan lezyon hacimleri, kontrastlar (C), kontrast/gürültü oranları (CNR) ve tümör dozları hesaplandı.
Bulgular
SPECT/BT görüntülerinde tümör çapları, BT görüntülerinden ölçüldü ve gerçek değerlerle aynı ölçülerde bulundu. 2 cm ve 5 cm çaplı lezyonlar için SPECT/BT görüntülerinden hesaplanan kontrast değerleri sırasıyla 2,03 ve 3,89 bulundu. Benzer şekilde CNR değerleri sırasıyla 8,64 ve 21,07 bulundu. Tümör/normal doku (oranları 2 cm ve 5 cm çaplı lezyonlar için sırasıyla 2,03 ve 3,89 bulundu.
2 cm çaplı lezyon için reel ve SPECT/BT’den hesaplanan absorbe dozlar sırasıyla 15,3 Gy ve 7,87 Gy bulundu. 5 cm çaplı lezyon için reel ve SPECT/BT’den hesaplanan absorbe dozlar sırasıyla 15,4 Gy ve 13,38 Gy bulundu. PVE’ye bağlı olarak tümör çapı azaldıkça tümör dozlarının da önemli oranda azaldığı belirlendi.
Sonuç
Çapı 3 cm’den küçük olan tümörler PVE’ den belirgin şekilde etkilenmiştir. Dozimetri hesaplamalarında PVE etkisinin göz önünde bulundurulması veya gerekli düzeltmelerin uygulanması, dozimetri sonuçlarının doğruluğunu artırmak açısından büyük önem taşımaktadır.